Co to jest więźba dachowa i jakie są jej rodzaje?

Każdy dach to wieloelementowa konstrukcja. Jedną z głównych części składowych stanowi więźba dachowa. Co to takiego i jaką rolę odgrywa? W jakich wariantach występuje? Który z nich warto wybrać, ponieważ jest sprawdzonym rozwiązaniem? Dlaczego staranny montaż więźby ma tak istotne znaczenie zarówno podczas budowy nowego dachu, jak i remontu starego zadaszenia? Poznaj odpowiedzi na te i inne pytania, aby poszerzyć swoją wiedzę na ten temat!

Czym jest więźba dachowa?

Więźba dachowa to nieodłączna część dachu, ponieważ stanowi dla niego swego rodzaju szkielet, dlatego też musi być stabilna oraz wytrzymała, aby w długoterminowej perspektywie zagwarantować możliwość bezpiecznego użytkowania danego obiektu mieszkalnego. W związku z tym do jej wykonania należy używać materiałów najwyższej jakości (najczęściej będzie to zaimpregnowane drewno z drzewa iglastego – świerka lub sosny), a potem trzeba zatroszczyć się o profesjonalną instalację. Na późniejszym etapie eksploatacji charakteryzowanego elementu niezwykle ważna jest konserwacja oraz regularna kontrola stanu, w jakim znajduje się drewniana więźba dachowa w związku z oddziałującymi na nią czynnikami atmosferycznymi (zwłaszcza opadami deszczu i śniegu, czy porywistym wiatrem) i natychmiastowe wykonywanie niezbędnych napraw.

Ten znajdujący się pod pokryciem stelaż, równomiernie przenosi z niego obciążenie (stałe i zmienne) na ściany nośne budynku. Osoba odpowiedzialna za projekt musi zatroszczyć się o to, żeby parametry typowe dla opisywanego wytworu ciesielskiego (np. kąt nachylenia) były dopasowane przede wszystkim do rodzaju, kształtu, stylu architektonicznego oraz rozpiętości dachu, czy też panujących w danej lokalizacji warunków klimatycznych albo sposobu zagospodarowania poddasza. Wzięcie pod uwagę tych kwestii może sprawić, że w rezultacie zostanie zapewniona pełna funkcjonalność więźby.

Jakie są elementy więźby dachowej?

Podstawowe elementy więźby dachowej, będącej przykładem niejednolitej konstrukcji, to między innymi: wieniec, kalenica, murłata, krokiew, płatew, kleszcze, wiązar, słup pionowy, zastrzał, podciąg, miecz, krzyżulec, wieszak, jętki oraz wiatrownica. Wszystkie one muszą być prawidłowo do siebie dopasowane, aby można było je trwale połączyć.

Rodzaje więźby dachowej – jakie wyróżniamy?

Do wyboru jest kilka rodzajów więźby dachowej, które różnią się między sobą charakterystycznymi cechami oraz wyróżniającymi je zaletami, wadami i możliwościami wykorzystania. Przykładowe warianty to:

• więźba dachowa krokwiowa – najprostsza i najtańsza opcja, na jaką można się zdecydować (element nośny to para krokwi połączonych w kalenicy). Jej dodatkowym atutem jest łatwość i szybkość montażu. Ta konstrukcja znajduje swoje zastosowanie w niewielkich budynkach (np. małych domach jednorodzinnych lub domkach letniskowych), w których rozpiętość ścian nośnych nie przekracza 6 metrów. Innym wymogiem jest nachylenie połaci dachowej mieszczące się w przedziale 40-60 stopni.
• więźba dachowa jętkowa – rozwiązanie, które współcześnie cieszy się dużą popularnością w sektorze budownictwa jednorodzinnego i jest stosowane zamiennie za wariant krokwiowy w szerszych obiektach mieszkalnych. Czynnik odróżniający stanowią tutaj właśnie jętki, czyli specjalne belki mocowane w połowie długości krokwi lub nieco wyżej, które mają na celu stabilizację konstrukcji.
• więźba dachowa krokwiowo-jętkowa – to mniej popularny tym konstrukcji, co wynika przede wszystkim z tego, że postawienie takiego szkieletu generuje zdecydowanie wyższe koszty, więc niewielu inwestorów się na niego decyduje. Projektując taki stelaż, należy pamiętać, że w punkcie połączenia jętki z krokwią należy zastosować dodatkowe podparcie.
• więźba dachowa płatwiowo-kleszczowa – uniwersalne rozwiązanie przeznaczone dla najszerszych dachów (nawet do 12 metrów) stromych i płaskich. Cała konstrukcja zostaje odpowiednio wzmocniona i podparta, dzięki elementom takim jak: murłaty, krokwie, płatwie pośrednie, czy kleszcze.

Montaż więźby dachowej – co warto wiedzieć? Podsumowanie

Już teraz wiesz, że więźba to element dachu, przed którym stoi niezwykle odpowiedzialne zadanie. Dlatego tak ważne jest, aby do jej wykonania wybrać wysokiej klasy drewno konstrukcyjne, a w proces montażu zaangażować sprawdzoną ekipę fachowców, którzy dysponują rozległą wiedzą, praktycznymi umiejętnościami, wieloletnim doświadczeniem oraz niezbędnymi narzędziami.